ഭരണഘടനാ ശിൽപിയായ ഡോ. ബി.ആർ. അംബേദ്കർ വിഭാവനം ചെയ്തത് സ്വാതന്ത്ര്യം, സമത്വം, സാഹോദര്യം എന്നീ ഉദാത്തമായ മൂല്യങ്ങളിൽ അധിഷ്ഠിതമായ ഒരു സമൂഹമാണ്. . ഒരു വിഭാഗത്തിനു ലഭിക്കുന്ന നേട്ടങ്ങൾ എല്ലാവരിലേക്കും എത്തുകയും, ഓരോ വ്യക്തിക്കും സമൂഹത്തിൻ്റെ പുരോഗതിയിൽ പങ്കാളിയാകാൻ കഴിയുകയും ചെയ്യുമ്പോഴാണ് ഒരു സമൂഹം മാതൃകാപരമാകുന്നത്. അംബേദ്കറുടെ ഈ സ്വപ്നം യാഥാർത്ഥ്യമാക്കാൻ നാം ഇനിയും ഒരുപാട് മുന്നോട്ട് പോകേണ്ടതുണ്ട്.
അംബേദ്കറുടെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ, വിദ്യാഭ്യാസം ഒരു വ്യക്തിയുടെ സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ വളർച്ചയ്ക്കുള്ള ഏറ്റവും ശക്തമായ ഉപകരണമാണ്. പിന്നാക്ക വിഭാഗങ്ങളുടെ ഉന്നമനത്തിനായി അദ്ദേഹം വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകി. എല്ലാവർക്കും ഗുണമേന്മയുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം ലഭ്യമാക്കുക എന്നതാണ് ആദ്യ പടി. ഇതിനായി, സർക്കാർ സ്കൂളുകളിലെ സൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും സാമ്പത്തികമായി പിന്നാക്കം നിൽക്കുന്ന വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് സഹായങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കുകയും വേണം.
കൂടാതെ, പാഠ്യപദ്ധതികളിൽ സാമൂഹിക നീതി, ലിംഗസമത്വം, മതേതരത്വം തുടങ്ങിയ മൂല്യങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുത്തണം. ജാതിവിവേചനത്തിനെതിരായ അവബോധം ചെറുപ്പത്തിലേ കുട്ടികളിൽ വളർത്തിയെടുക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ഡിജിറ്റൽ സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ സഹായത്തോടെ വിദൂരപ്രദേശങ്ങളിൽ പോലും മികച്ച വിദ്യാഭ്യാസം ലഭ്യമാക്കാൻ സാധിക്കണം.
സാമൂഹികമായ സമത്വം സാമ്പത്തികമായ സമത്വമില്ലാതെ അപൂർണ്ണമാണ്. തൊഴിൽ മേഖലയിലെ ജാതി, ലിംഗ വിവേചനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും ഇല്ലാതാക്കണം. എല്ലാ പൗരന്മാർക്കും തുല്യ അവസരങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കുന്ന നയങ്ങൾ സർക്കാർ നടപ്പാക്കണം. ചെറുകിട വ്യവസായങ്ങൾക്കും കാർഷിക മേഖലയ്ക്കും ആവശ്യമായ പിന്തുണ നൽകുന്നതിലൂടെ സാമ്പത്തികമായി പിന്നാക്കം നിൽക്കുന്നവരെ ഉയർത്തിക്കൊണ്ടുവരാൻ സാധിക്കും.
സ്ത്രീ ശാക്തീകരണത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകണം. സ്ത്രീകൾക്ക് തൊഴിലിടങ്ങളിൽ തുല്യ വേതനം, സുരക്ഷിതമായ അന്തരീക്ഷം, ഉന്നത സ്ഥാനങ്ങളിലേക്കുള്ള അവസരങ്ങൾ എന്നിവ ഉറപ്പാക്കണം. സ്വത്ത് അവകാശങ്ങളിലെ തുല്യതയും സാമ്പത്തിക സ്വാതന്ത്ര്യവും സ്ത്രീകളെ കൂടുതൽ ശക്തരാക്കും.
അംബേദ്കറുടെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ സാഹോദര്യം ഒരു സമൂഹത്തിൻ്റെ ജീവനാണ്. അത് വെറുമൊരു വാക്കല്ല, മറിച്ച് മനുഷ്യർ പരസ്പരം സ്നേഹത്തിലും ബഹുമാനത്തിലും ജീവിക്കുന്ന ഒരു സാമൂഹിക അന്തരീക്ഷമാണ്. ജാതിവ്യവസ്ഥയും അതിൻ്റെ ഫലമായുണ്ടാകുന്ന വിവേചനങ്ങളും ഇല്ലാതാക്കാൻ നിയമങ്ങൾ മാത്രം പോരാ. സാമൂഹികമായ മനോഭാവങ്ങൾക്ക് മാറ്റം വരേണ്ടതുണ്ട്.
അന്തർജാതി വിവാഹങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നത് ജാതിപരമായ അതിർവരമ്പുകൾ ഇല്ലാതാക്കാൻ സഹായിക്കും. വ്യത്യസ്ത മതവിഭാഗങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള സൗഹൃദവും സഹകരണവും വളർത്തുന്നതിന് പൊതു ഇടങ്ങളിൽ സാംസ്കാരിക പരിപാടികളും സംവാദങ്ങളും സംഘടിപ്പിക്കണം. അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ട ജനവിഭാഗങ്ങളുടെ ചരിത്രം, പോരാട്ടങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് പൊതുജനങ്ങൾക്ക് അവബോധം നൽകേണ്ടതുണ്ട്.
അംബേദ്കർ വിഭാവനം ചെയ്ത സ്വപ്നസമൂഹത്തെ യാഥാർത്ഥ്യമാക്കുന്നതിന് നാം ഓരോരുത്തരും പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണ്. അതിന് വിദ്യാഭ്യാസം, സാമ്പത്തിക സമത്വം, സാമൂഹിക നീതി എന്നീ മൂന്ന് തൂണുകളിൽ ഊന്നി മുന്നോട്ട് പോകണം. ഭരണഘടനാ മൂല്യങ്ങൾ നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൻ്റെ ഭാഗമാക്കുകയും അസമത്വങ്ങൾക്കെതിരെ ശബ്ദമുയർത്തുകയും ചെയ്യേണ്ടത് നമ്മുടെ കടമയാണ്. ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് ഏറ്റെടുക്കുമ്പോൾ മാത്രമേ "ഏകോദരസോദരർ നാം" എന്ന മഹത്തായ ആശയം പൂർണ്ണമായി സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ സാധിക്കൂ.
